Ön mordanlama ile boyanmış yün halı ipliklerinin dE değerleri

 

Köknar kozalaklarının %100 oranında alınarak, ilmelik yün halı ipliklerinin mordansız

ve  ön  mordanlama  sıcak  ekstrakt  yöntemiyle  bir  saat  kaynatılarak  boyanması  sonucu elde edilen renklerin dE (beyaz ilmelik yün halı ipliğine göre renk farklılığı) değerleri çizelge 5.2’de verilmiştir.

Çizelge 5.2 Ön mordanlama ile boyanmış yün halı ipliklerinin dE değerleri (bitki oranı

%100)

Mordan Adı	L	a	b	L-Lx	a-ax	b-bx	(L-Lx)²	(a-ax)²	(b-bx)²	dE
Boyasız İplik (referans eğerleri)	79.42	15.96	-0.83
Alüminyum potasyum sülfat	59.30	2.94	6.43	20.12	13.02	-7.26	404.81	165.52	52.71	24.96
Bakır sülfat	47.45	12.36	13.95	31.97	3.6	-14.78	1022.08	12.96	218.45	35.40
Çinko klorür	92.00	-9.96	20.07	-12.58	25.92	-20.9	158.26	671.85	436.81	35.60
Demir sülfat	41.42	9.04	12.70	38.00	6.92	-13.53	1444.00	47.89	183.06	40.93
Kalay klorür	60.91	1.63	8.99	18.51	14.33	-9.82	342.62	205.35	96.43	25.39
Potasyum bikromat	57.14	4.04	8.65	22.28	11.92	-9.48	496.40	142.08	89.87	26.99
Sodyum klorür	58.68	7.49	2.68	20.74	8.47	-3.51	430.15	71.74	12.32	22.68
Sodyum sülfat	58.30	3.38	2.69	21.12	12.58	-3.52	446.05	158.26	12.39	24.83
Tannik asit	50.10	19.96	1.91	29.32	-4.00	-2.74	859.66	16.00	7.51	29.72
Tartarik asit	60.51	0.13	5.14	18.91	15.83	-5.97	375.59	250.59	35.64	25.73
Mordansız	56.49	4.51	4.13	22.93	11.45	-4.96	525.79	131.10	24.60	26.11

Çizelge 5.2 incelendiğinde, en yüksek dE değerini 40.93 ile demir sülfat, en düşük dE

değerini ise 22.68 ile sodyum klorür ile mordanlanan ilmelik yün halı ipliklerinden elde edilen  renklerin  verdiği  görülmektedir.  Bu  sonuca  göre,  demir  sülfatla  mordanlanmış yün halı ipliklerinden elde edilen renklerin daha koyu, sodyum klorür ile mordanlanmış

ilmelik   yün   halı   ipliklerinden   elde   edilen   renklerin   ise   daha   açık   olduğunu göstermektedir.

Köknar kozalaklarının %150 oranında alınarak, ilmelik yün halı ipliklerinin mordansız

ve  ön  mordanlama  sıcak  ekstrakt  yöntemiyle  bir  saat  kaynatılarak  boyanması  sonucu elde edilen renklerin dE değerleri çizelge 5.3’de verilmiştir.

Çizelge 5.3 Ön mordanlama ile boyanmış yün halı ipliklerinin dE değerleri (bitki oranı

%150)

Mordan Adı	L	a	b	L-Lx	a-ax	b-bx	(L-Lx)²	(a-ax)²	(b-bx)²	dE
Boyasız İplik (referans eğerleri)	79.42	15.96	-0.83
Alüminyum potasyum sülfat	59.61	-0.84	6.02	19.81	16.8	-6.85	392.44	282.24	46.92	26.86
Bakır sülfat	47.51	13.81	12.35	31.91	2.15	-13.18	1018.25	4.62	173.71	34.59
Çinko klorür	53.19	5.55	7.35	26.23	10.41	-8.18	688.01	108.37	66.91	29.38
Demir sülfat	38.15	8.11	10.80	41.27	7.85	-11.63	1703.21	61.62	135.26	43.59
Kalay klorür	64.10	0.58	9.00	15.32	15.38	-9.83	234.70	236.54	96.63	23.83
Potasyum bikromat	52.67	2.30	8.22	26.75	13.66	-9.05	715.56	186.60	81.90	31.37
Sodyum klorür	54.20	4.95	3.42	25.22	11.01	-4.25	636.05	121.22	18.06	27.84
Sodyum sülfat	51.12	4.83	4.70	28.30	11.13	-5.53	800.89	123.88	30.58	30.91
Tannik asit	48.67	21.26	1.50	30.75	-5.30	-2.33	945.56	28.09	5.43	31.29
Tartarik asit	57.09	2.83	4.32	22.33	13.13	-5.15	498.63	172.40	26.52	26.41
Mordansız	53.34	8.25	4.21	26.08	7.71	-5.04	680.17	59.44	25.40	27.66

Çizelge 5.3. incelendiğinde, en yüksek 43.59 dE değerini demir sülfat, en düşük 23.83

dE  değerini  kalay  klorür  ile  mordanlanmış  yün  halı  ipliklerinden  elde  edilen  renkler vermektedir. Buna göre, demir sülfatla mordanlanan iplikler daha koyu, kalay klorür ile mordanlanan yün halı iplikleri ise daha açık olduğunu görmekteyiz.

Köknar kozalaklarının %200 oranında alınarak, ilmelik yün halı ipliklerinin mordansız

ve  ön  mordanlama  sıcak  ekstrakt  yöntemiyle  bir  saat  kaynatılarak  boyanması  sonucu elde edilen renklerin dE değerleri çizelge 5.4’de verilmiştir.

Çizelge 5.4 Ön mordanlama ile boyanmış yün halı ipliklerinin dE değerleri (bitki oranı

%200)

Mordan Adı	L	a	b	L-Lx	a-ax	b-bx	(L-Lx)²	(a-ax)²	(b-bx)²	dE
Boyasız İplik (referans eğerleri)	79.42	15.96	-0.83
Alüminyum potasyum sülfat	57.93	4.32	4.72	21.49	11.64	-5.55	461.82	135.49	30.80	25.06
Bakır sülfat	48.63	16.86	10.59	30.79	-0.9	-11.42	948.02	0.81	130.42	32.85
Çinko klorür	55.15	5.60	7.66	24.27	10.36	-8.49	589.03	107.33	72.08	27.72
Demir sülfat	39.11	6.99	12.93	40.31	8.97	-13.76	1624.90	80.46	189.33	43.53
Kalay klorür	63.89	-0.36	7.72	15.53	16.32	-8.55	241.18	266.34	73.10	24.10
Potasyum bikromat	53.37	4.95	5.67	26.05	11.01	-6.5	678.60	121.22	42.25	29.02
Sodyum klorür	53.76	4.86	3.76	25.66	11.1	-4.5	658.44	123.21	20.25	28.32
Sodyum sülfat	54.36	3.28	4.49	25.06	12.68	-5.32	628.00	160.78	28.30	28.58
Tannik asit	50.53	15.55	3.53	28.89	0.41	-4.36	834.63	0.17	19.01	29.22
Tartarik asit	58.88	2.86	4.41	20.54	13.10	-5.24	421.89	171.61	27.46	24.92
Mordansız	56.67	3.66	3.76	22.75	12.30	-4.59	517.56	151.29	21.07	26.27

Çizelge 5.4 incelendiğinde, en yüksek dE değerini 43.53 ile demir sülfat, en düşük dE

değerini ise 24.10 ile kalay klorür ile mordanlanan ilmelik yün halı ipliklerinden elde edilen  renklerin  verdiği  görülmektedir.  Bu  sonuca  göre,  demir  sülfatla  mordanlanmış yün  halı  ipliklerinden  elde  edilen renklerin daha koyu, kalay klorür ile mordanlanmış ilmelik   yün   halı   ipliklerinden   elde   edilen   renklerin   ise   daha   açık   olduğunu göstermektedir.